Ngày 1 tháng 4 tôi nằm nhà. Ra đường sợ cá rơi trúng đầu. Nhưng thời buổi internet này ra đường hay nằm nhà cũng thế thôi. Hóa ra mình quê một cục. Chẳng cần đợi lâu, mặt trời chưa đứng bóng thì cá đã rơi ngay vào computer.

xin thông báo cùng bạn bè, thân hữu
tôi vừa về quê hương cũ định cư
cưới vợ nhỏ, mời mọi người đến dự
nếu tặng quà, đừng cho cá tháng tư.

Con cá này của ông Luân Hoán. Ông này vẫn khoe là hậu duệ của một giống dòng nhiều thê thiếp. Tới đời ông thân sinh ra ông, dòng giống vẫn xứng đáng được phong tặng chữ “đa”. Nhưng tới ông nhà thơ này thì hỏng. Đó là nỗi ấm ức không biết tỏ cùng ai, nhân ngày cá tháng tư, ông la làng lên cho vui vậy thôi. Tôi biết bạn tôi. Chẳng dại chi để rước thêm một nỗi sợ vào cuộc đời!

Mặt trời vừa xế bóng, điện thoại nhà tôi reo vang. Tôi đã nhận được sách của anh rồi nghe! Giọng nói nghe rất xúc động. Có lẽ nào! Tôi vừa gửi sách hai ngày trước. Từ Montreal tới Rochester thuộc tiểu bang Nữu Ước. UPS cho biết ngay khi gửi là phải một tuần sách mới tới tay người nhận. Một tuần là bảy ngày, tôi đã OK như vậy. Cớ sao mới hai ngày sách đã bay tới nơi. Một cú cá tháng tư chăng? Nhưng ông độc giả này chắc chẳng có bụng dạ nào mà chơi trò cá kiếc chi với tôi được. Ông hồi hộp mong sách từng ngày. Số như thế này. Đầu tháng 2, trước Tết nửa tháng, tôi gửi nguyên một gói sách 7 cuốn Phiếm cho ông. Gửi gấp để ông có sách đọc trong dịp Tết. Cuối tháng 2, Bưu Điện giao tới ông nguyên một tờ giấy gói sách. Sách bị móc ra hết. Đầu tháng 3, gửi lại lần thứ hai. Cuối tháng 3, y chang bổn cũ soạn lại. Ông lại nhận được tờ giấy gói sách! Hai lần gửi, mỗi lần 7 cuốn sách, tới cùng địa chỉ, cả hai lần giấy gói sách thì còn mà sách thì mất hết. Vậy là có một ông hay bà nào mê sách. Phải là một đồng hương vì Phiếm chưa có bản tiếng Anh! Có lần nhà thơ Thành Tôn kể với tôi là ông Võ Thắng Tiết của nhà xuất bản Văn Nghệ chuyên môn chất đầy sách trên xe mà không bao giờ khóa cửa xe khi để xe ngoài đường. Được hỏi lỡ có người lấy sách thì sao, người yêu sách mê mệt này tỉnh khô: “Thì càng mừng chứ sao! Vậy là còn người thích đọc sách!”. Tôi đã tự vấn lòng mình có mừng chăng khi mất sách. Không mừng thì làm chi được nhau! Tôi nhận ra giọng vui mừng tới cảm động của ông độc giả mong sách. Nhất định cái tình với sách này không thể là một thứ…cá được!

Cái ngày chi mà quái ác. Nghe chi cũng phải nghĩ đi nghĩ lại xem có bị lừa không? Nói thật cũng như nói dóc. Người khác là…cuội! Tất cả chỉ để vui thôi. Như vậy kể cũng hay. Thế gian buồn như trấu cắn, khuấy lên một chút cho tươi đời. Cho đi chơi tất cả các anh đạo mạo, các anh mặt khó đăm đăm, các anh cậy không ra nụ cười…Vậy là cả trái đất thả cá bơi tung tăng.

Nổi nhất là anh trùm trên internet Google. Anh này vừa có một chiêu ngoạn mục là không thèm chơi với anh Trung Cộng gian ác chuyên khuấy rối dân chơi trên mạng. Anh đóng cửa trụ sở ở Tàu cho mấy anh lạc hậu biết mặt. Đó là tin thật, không phải tin…cá. Tin cá là tin Google đổi tên mặc dù tin này do chính Google tung ra. Tên mới là Topeka. Nhân viên của Google trước đây được gọi là Googlers nay cải danh là Topekers hay Topekans. Tại sao lại lấy cái tên Topeka lạ hoắc này. Bởi vì tại tiểu bang Kansas có một thị trấn trước đây đã tạm thời đổi tên là thị trấn Google. Nay Google đổi lại tên là Topeka để đáp lễ! Việc cải danh được Google nghiêm chỉnh loan báo trên website của họ nhưng xuất hiện đúng vào ngày Poisson d’Avril nên chính thị là…cá!

Nghiêm như Google mà còn đùa giỡn trong ngày được mệnh danh là “đùa giỡn vui vẻ” này thì cổ lỗ sĩ như đài BBC sợ chi mà không thả cá. Vậy là BBC thả liên miên. Cá đủ loại bơi lềnh khênh trên làn sóng điện. Không phải chỉ trong năm nay mà từ năm 1957 lận. Năm đó khán thính giả của đài truyền hình BBC được coi một màn phóng sự đặc biệt quay cảnh nông dân Thụy Sĩ hái…sợi mì spaghetti từ trên  cây xuống. Cây mà sanh ra mì sợi, chuyện không thể có được. Vậy mà hình ảnh rõ ràng trước mắt, không tin sao được? BBC còn giải thích là vì năm đó mùa đông bớt khắc nghiệt, côn trùng ít lộng hành nên cây sanh ra mì sợi! Vậy mà điện thoại của khán giả dồn dập réo về đài hỏi cách trồng cây…spaghetti!

Cũng tin của đài BBC được tiếng là đứng đắn loan vào ngày April Fool năm 1980: đồng hồ trên tháp Big Ben nổi tiếng thế giới và là biểu trưng của thủ đô Luân Đôn sẽ được cải tiến. Thay vì đồng hồ kim như hiện nay sẽ được đổi thành đồng hồ điện tử digital cho hợp thời. Đài vừa loan tin thì lập tức dân chúng phẫn nộ phản đối mạnh mẽ. Biểu tượng của đất nước chứ phải chơi sao! Nhân viên đài cười khì vì cú lừa ngoạn mục thành công.

Cùng trường phái làm mới di tích biểu tượng, ngày poisson d’Avril năm 1986, tờ Le Parisien ở Pháp loan tin là tháp Eiffel sẽ được tháo ra để ráp lại tại công viên Euro Disney. Vậy thì còn chi Paris của người ta! Dân chúng phản đối ầm ầm. Nhìn lịch mới biết đang húc đầu vào tường!

Năm nay, chuyện đùa dai chuyển sang Nữu Ước. Biểu tượng bị  sờ tới là công viên Central Park, một dấu ấn của thành phố. Bài báo cho biết vì nạn khủng hoảng kinh tế, ngân quỹ thành phố Nữu Ước thiếu hụt trầm trọng, Thị Trưởng M. Bloomberg đã quyết định bán công viên nổi tiếng này với giá 200 triệu đô. Dân chúng lại một phen nhảy nhót lên phản đối.

Nhưng toàn dân nhảy nhót phải kể tới con cá ngoạn mục nhất do đài phát thanh Radio 2 thả ra vào năm 1976. Xướng ngôn viên Patrick Moore trịnh trọng thông báo: vào đúng 9 giờ 47 phút ngày 1 tháng 4, thứ tự các hành tinh sẽ ở trong một vị trí đặc biệt khiến lực hút của trái đất sẽ giảm đi nhiều. Vì vậy nên khi con người nhảy lên vào đúng giờ phút này thì thân thể sẽ bay bổng trong một khoảng thời gian. Ai muốn thử đều được. Báo hại, đúng giờ phút đó, dân chúng kéo ra đường nhảy tập thể. Dĩ nhiên chẳng ai thành chim bay bổng lên được mà vẫn cứ lững lờ dưới mặt đất như…cá!

Năm 2008, BBC lại thả cá. Họ phổ biến trên internet là họ đã quay được cảnh một đàn chim cánh cụt bay lượn trên bầu trời Nam cực. Dân mạng trông thấy rõ ràng những con chim cánh như một mẩu thịt ngắn ngủn mà lượn lờ như chim có cánh. Vậy là thay đổi hết các định luật về…bay. Khi vỡ lẽ ra mới thấy đài này chơi poisson d’Avril. Cá còn bay được huống chi chim không cánh!

Hình ảnh trên internet ngày nay muốn chi mà chẳng được. Cứ râu ông nọ cắm cằm bà kia loạn cả lên. Minh tinh tài tử nổi tiếng đều bị ghép mặt vào những hình chuổng cời cho thiên hạ vừa coi vừa tưởng tượng. Kỹ nghệ ghép hình phổ biến một cách vô tội vạ. Nếu quý vị có e-mail mà bảo là chưa bao giờ nhận được những hình loại này là quý vị không thành thực. E-mail của tôi thì khỏi nói. Delete bắt cơ khổ!

Thấy trò chơi ghép hình trần trùng trục hết ép-phê, báo chí đổi mới. Họ ghép hình các bậc ăn trên ngồi trốc. Ngày cá tháng tư năm 2004, tờ Daily Post của Anh cho in một tấm hình lạ mắt: nữ hoàng Elizabeth dắt chó đi mua xổ số. Cái tựa của bức hình: “Một du khách đã chụp lén những bức hình gây ngạc nhiên nhất của Nữ Hoàng mà bạn chưa từng được thấy”. Nữ Hoàng đi mua xổ số? Bộ vơ vét tiền bạc của dân chưa đã sao?

Nhân vật thích thú nhất của báo chí là cựu Tổng Thống Bush Con. Ông là nguồn tin tức loại cười thả ga của cánh nhà báo. Khi tại chức ông đã được báo chí săn sóc kỹ. Khi mất chức ông vẫn lả nguồn vui của những ký giả ưa trửng giỡn. Tháng 4 năm ngoái, 2009, xuất hiện trên net bức hình tonton Bush tay bị còng, mặc chiếc áo tù mầu cam. Tin tức cho biết là ông cựu tonton ngờ nghệch nhất của nước Mỹ đã bị cảnh sát Canada bắt giữ và bỏ tù khi ông thực hiện chuyến viếng thăm Canada vì các tội ác chiến tranh của ông liên quan đến nhà tù Guantanamo ở Cuba và nhà tù Abu Ghraib ở Iraq. Biết là đồ giả nhưng nhiều người vẫn khoái cái trò đùa chính trị này.

Tổng Thống Pháp Sarkozy, từ khi rước cô nàng người mẫu chuyên cởi truồng Carla Bruni về dinh, trở thành một mục tiêu thích thú của làng báo. Cứ loanh quanh với ông là nảy ra biết bao nhiêu tin tức vui ơi là vui. Một trong những điểm mà chính ông Sarkozy không hài lòng về mình là chiều cao của ông. Có báo đã muốn tặng ông chiếc ghế đẩu để ông dùng mỗi khi muốn mi vợ một cái. Ngày cá tháng tư năm 2008, tờ báo lá cải The Sun loan tin là tonton Sarkozy không hài lòng về chiều cao khiêm tốn của mình nên đã ghi tên tiến hành một cuộc phẫu thuật kéo dài chân ra tại một bệnh viện bên Thụy Sĩ. Số thước tấc kéo dài sẽ là 13 phân, đúng con số thua kém vợ của ông!

Năm 2010 này, các nhà chính trị được…phóng thích. Giới truyền thông có mục tiêu khác hấp dẫn hơn. Đó là anh chàng Tiger Woods. Sau tai nạn xe cộ nhẹ chẳng chết anh tây nào vào cuối tháng 11 năm ngoái , chàng Tiger gặp tai nạn tưởng tiêu luôn đời…gôn. Chàng vướng vào scandal tình ái với hàng chục nữ nhân khiến gia đình gặp khủng hoảng, sự nghiệp bạc triệu của chàng bỗng khựng lại. Ngày 8 tháng 4 này chàng mới tái xuất giang hồ trong một cuộc tranh giải Masters. Trên đài truyền hình thể thao ESPN, xướng ngôn viên Tony Kornheiser và Dan LeBatard, loan tin là kể từ nay, chàng Tiger Woods đổi tên và yêu cầu mọi người gọi chàng bằng cái tên cha sinh mẹ đẻ làEldrick để chàng dứt bỏ quá khứ lăng nhăng. Sau đó, hai ông thầy bàn này tung hứng về những sự tiện và bất tiện của việc đổi tên để cuối cùng cười xòa tự thú trước bình minh đây là chuyện phịa!

Tôi không thích coi môn golf của Tiger Woods mà chỉ khoái các con cá đùa chuyện ăn uống. Như trò đùa của tiệm cà phê nổi tiếng Starbuck. Ngày April Fool năm nay hãng cà phê trứ danh này ra thông báo là kể từ hôm nay bổn hiệu sẽ chỉ bán cà phê bằng hai loại ly: loại Plenta có dung tích 128 oz (khoảng 3 lít 8) và loại Micra với dung tích 2 oz (khoảng 6 mili lít). Tùy theo nhu cầu uống nhiều hay ít, quý khách chỉ có thể chọn giữa hai loại ly trên! Ông bạn Đinh Cường của tôi là fan thứ thiệt của Starbuck. Với chàng, cà phê phải là cà phê Starbuck, không thể một thứ nào khác. Ở nhà bên Virginia đã vậy, đi chơi đâu cũng rứa. Bạn bè có mời cà phê cà pháo thì làm ơn cứ bảng hiệu Starbuck trực chỉ. Với sự thay đổi về dung tích này không biết chàng sẽ lựa thứ ly Plenta dành cho voi hay loại Micra dành cho mèo! Để tối nay phôn hỏi chàng coi!

Burger King là loại ưa thích của tôi. Nó ăn trùm thứ phổ thông McDonald là cái chắc. Tháng 4 năm 1998, hãng này đăng quảng cáo trên báo USA Today giới thiệu một loại thức ăn nhanh mới: bánh whopper loại mới. Kể từ nay, thứ bánh đặc biệt này chỉ dành cho ngưòi thuận tay trái! Thực khách ngơ ngẩn mỗi khi muốn ăn bánh whopper. Thứ nào là thứ cho ngưòi thuận tay phải, thứ nào cho người thuận tay trái?

Cá tháng tư là thứ cá rắn mắt. Lừa tứ tung bát giác chẳng chừa ai. Ai bày đặt ra thứ cá phá làng phá xóm này? Thủ phạm là một ông Giáo Hoàng: Giáo Hoàng Gregory XIII, sanh năm 1502, mất năm 1582. Ông này đã chuyển lịch Julian sang lịch mới gọi là lịch Gregorian của ông. Theo lịch Julian cũ thì ngày tết được tổ chức trong khoảng từ 25/3 tới 1/4. Lịch Gregorian mới quy định tết nhằm ngày 1 tháng 1 như chúng ta vẫn theo ngày nay. Năm 1564, vua nước Pháp Charles IX áp dụng lịch mới đã ra quy định, kể từ năm 1567, ngày 1 tháng giêng là ngày đầu năm thay vì ngày 1 tháng 4 như dân chúng vẫn dùng trước đó. Tuy nhiên, vì thời đó các phương tiện truyền tin và liên lạc rất lạc hậu nên nhiều vùng không nhận được tin đổi lịch. Do vậy những vùng hẻo lánh này vẫn cho dân ăn tết vào ngày 1 tháng 4 trong khi người ta đã ăn tết từ ba tháng trước rồi! Thế là những người ăn tết chậm bị chọc quê. Họ được những người văn minh theo thời đùa giỡn bằng cách gửi cho họ những món quà nhỏ hóm hỉnh để giỡn cợt sự quê mùa của họ. Các món quà này đều có hình tượng liên quan đến cá. Tôi nghĩ mãi mà vẫn không hiểu tại sao lại là cá. Nghĩ ngược tới thời kỳ mê câu cá ở Hà Nội ngày trước khi tài của tôi là tài câu cá giếc. Nghĩ tới đây là cùng rồi mà vẫn không hiểu. Thiệt tình thấy nhiều khi bộ óc của mình chỉ lớn cỡ óc…cá!

Vậy nên không hiểu được trò cá tháng tư của mấy ông nội nhà báo Ukraine vào ngày poisson d’Avril năm nay. Nguyên là mới đây, đường xe điện ngầm tại thủ đô Mạc Tư Khoa của Nga bị đánh bom khủng bố. Vụ chết chóc bi thảm này vẫn còn làm chấn động dân chúng khắp thế giới, nói chi tới dân Nga. Trong sự hoảng hốt, nước láng giềng của Nga là Ukraine cũng phải cảnh giác. Bộ Nội Vụ Ukraine đã  đưa ra một chương trình hành động chống khủng bố tại đường xe điện ngầm địa phương. Ngày đầu tiên thực hiện chương trình này là ngày 1 tháng 4. Đúng vào ngày dầu sôi lửa bỏng này, mấy cha nội ký giả Ukraine của báo Senodvya chơi trò cá tháng tư. Họ ăn vận giả trang, đầu và mặt quấn khăn rằn ri Ả Rập như những chiến binh tử vì đạo shahid, tay xách chiếc túi đựng bom giả lộ ra mấy đầu giây điện lởm chởm. Họ muốn thử xem cuộc hành quân của giới chức an ninh Ukraine hữu hiệu tới mức độ nào. Họ nghĩ rằng đùa với lửa vào ngày hôm nay cũng vô hại vì cả thế giới có quyền đùa dai. Mọi sự chỉ là vui thôi. Ai lại chơi trò bắn giết vào ngày giỡn cợt này. Vừa qua cánh cửa quay của đường xe điện ngầm, họ đã bị phát giác. Người phát giác là một ông quét dọn nhà ga. Ông này ới cảnh sát liền. Và đoàn…cá bị bắt giữ ngay. Họ bị Ủy Ban chống khủng bố, bộ Nội Vụ, cảnh sát và  chuyên viên tình báo thẩm vấn. Cuối cùng thì huề cả làng. Huề nhưng đây là một trò chơi cá tháng tư nguy hiểm nhất từ trước tới nay. Đúng là điếc không sợ súng!

Chơi trò cá tháng tư một cách…máu lửa như vậy là to đầu mà dại. Cứ chơi đùa cho lịch lãm như các cô cậu thanh niên đang tuổi yêu đương coi bộ vui hơn. Tôi chọn niềm vui nơi câu chuyện của cô sinh viên Đại học Xã Hội Nhân Văn tên Ngọc. Ba năm trước, vào sáng sớm ngày 1 tháng 4, ký túc xá nơi Ngọc ở náo động vì tiếng gõ cửa phòng Ngọc. Khi mở cửa, Ngọc thấy anh bạn sinh viên cùng lớp trịnh trọng đứng với một gói quà và một bó hoa hồng đỏ thắm trên tay. Bạn bè vây quanh chong mắt nhìn như đang được coi một màn kịch thú vị. Ngọc ngượng chín người nên vội nhận quà cho nhanh để tống anh chàng si tình đi cho khuất mắt. Anh chàng lớn tiếng tỏ tình trước đám đông: “Mình rất mến Ngọc và muốn được trở thành bạn trai của Ngọc”. Ngọc bị bất ngờ đứng như bị trời trồng trong khi mọi người cười toe phê bình: “Đây là trò độc ngày cá tháng tư!”. Tuy cũng có cảm tình với anh chàng dạn dĩ nhưng khi ấy Ngọc tức giận vô cùng. Cô nghĩ mình bị mang ra làm trò đùa nên giúi trả lại món quà, đẩy anh chàng vô duyên ra và đóng sầm cửa lại. Ngay sau đó, khi mọi người đã giải tán, Ngọc bất ngờ thấy lá thư từ gói quà rơi ra trên bục cửa. Cô tò mò nhặt lên coi. Lá thư được viết bằng nét chữ nắn nót: “Ngày này cả thế giới nói dối nhưng những lời mình nói với Ngọc là rất chân thành. Tình yêu không thể đùa được, dù là vào bất cứ ngày nào trong năm.”
Anh thần tình ái Cupid đã giương cung bắn chú cá tháng tư chết tiêu!

04/2010